Rozporządzenie w sprawie środków ochrony osobistej PPE.
Od kwietnia 2018 r. wszystkie ubrania motocyklowe podlegają przepisom w sprawie środków ochrony osobistej PPE, co zasadniczo oznacza, że jeśli są sprzedawane jako ochronne ubrania motocyklowe, są uznawane za osobisty sprzęt ochronny i powinny zostać przetestowane w oficjalnym organie notyfikowanym zgodnie ze ścisłym zestawem norm, aby spełnić wymagania rozporządzenia w sprawie środków ochrony osobistej. W tym artykule przedstawimy podstawy certyfikacji i zgodności CE oraz co to oznacza dla Ciebie jako konsumenta, abyś wiedział, na co zwracać uwagę podczas zakupów odzieży motocyklowej.
Mam pełną świadomość że rozmowa o normach cyferkach i literkach oznaczające różne parametry nie jest tematem specjalnie pasjonującym ale ponieważ mamy określone normy jakie musi spełniać odzież motocyklowa to chciałbym je co nieco przybliżyć aby pokazać naszym klientom że w firmie Motto Wear jesteśmy na bieżąco i staramy się podążać za aktualnymi wytycznymi.
Najpierw trochę teorii
Norma CE EN 17092, stała się obecnie zharmonizowaną normą europejską i każdy produkt przeznaczony do użytku na motocyklu powinien posiadać odpowiedni certyfikat. Norma CE EN 17092 ma 3 poziomów klasyfikacyjnych najprościej jest podzielić je na Klasy certyfikacji A, B i C:
Produkty klasy A dzielą się na 3 podkategorie AAA/AA/A, i zapewniają ochronę zarówno przed uderzeniami, jak i ścieraniem.
Produkty klasy B zapewniają ochronę tylko przed ścieraniem.
Produkty klasy C obejmują tylko ochraniacze czyli zapewniają ochronę tylko przed uderzeniem.
Nas interesuje tylko klasa A ze swoimi 3 podkategoriami AAA, AA, A. Każda odzież posiadająca certyfikat podzielona jest na trzy kluczowe strefy. W tym opracowaniu skupie się tylko na wymaganiach związanych ze spodniami.
strefę 1 (kolano, biodro (dodatkowo tylko dla poziomu AAA kolokwialnie mówiąc tyłek),
strefę 2 obejmującą właściwie całe spodnie z wyłączeniem wewnętrznej strony nogawki oraz jej tylnej części.
Strefa 3 obejmującą wewnętrzna stronę nogawki i jej tył.
Każda ze stref jest testowana za pomocą próbek tkanin z których jest uszyty dany produkt, testy odbywają się na maszynie Darmstadt. Czym jest ta maszyna opisze w telegraficznym skrócie. Maszyna zasadniczo składa się z dwóch elementów jeden to ramię z uchwytem do którego przymocowuje się próbki tkaniny drugi to betonowa płyta w kształcie okręgu. Podczas badania płyta obraca się z ustaloną prędkością w ściśle kontrolowanych warunkach. Na płytę zostaje upuszczone próbka kontrolna tkaniny, a płyta jest wyhamowywana do całkowitego zatrzymania. Jeżeli w efekcie tarcia powstała dziura w próbce odzieży nie przekroczy 5 mm średnicy dla zadanych na maszynie parametrów, odzież jest klasyfikowana i uzyskuje certyfikat.
Kolejna garść teorii
AAA
Klasyfikacja AAA: Najwyższy poziom, podczas testu maszyna obraca się z prędkością 707,4 obr./min (prędkość uchwytu próbki odpowiada 120 km/h) w strefie 1, z prędkością 442,1 obr./min (odpowiednik około 75 km/h) w strefie 2 i z prędkością 265,3 obr./min (odpowiednik około 45 km/h) w strefie 3.
Klasyfikacja AAA obligatoryjnie wymaga ochraniaczy kolanowych i biodrowych (nie ma wymogu normy level 1 czy 2 ale maja być certyfikowane)
Dodajmy że najwyższy poziom zgodnie z pomysłem regulatora, jest odpowiedni dla odzieży wyścigowej. Ubrania klasy AAA mogą mieć ograniczenia ergonomiczne, wagowe i termiczne. Najbardziej typowy przykład to kombinezony jedno i dwu częściowe.
AA
Klasyfikacja AA: Odpowiednia dla odzieży przeznaczonej dla turystyki, określa dla strefy 1 prędkość uchwytu próbki odpowiada 75km/h, w strefie 2 jest to 45km/h a strefie 3 ok 25km/h. Klasyfikacja AA obligatoryjnie wymaga ochraniaczy kolanowych i biodrowych.
A
Klasyfikacja A: Uznawana za odpowiednią do jazdy miejskiej, przy czym strefa 1 prędkość uchwytu próbki odpowiada 45km/h i 25km/h w strefie 2. Nie ma wymogu odporności na ścieranie w materiałach strefy 3.
Klasyfikacja A obligatoryjnie wymaga ochraniaczy kolanowych (nie ma wymogu normy level 1 czy 2 ale maja być certyfikowane)
Ale co to właściwie oznacza?
Zapewne tylko niewielka część czytelników dobrnie do tego miejsca ale właśnie tu pozwolę sobie na moje subiektywne zdanie na temat normy 17092 . Politycy w Brukseli zdecydowali że potrzebne są regulacje dotyczące odzieży motocyklowej. Do roku 2020 istniała norma EN 13595 która dotyczyła odzieży profesjonalnej a co za tym szło większość firm nie specjalnie się przejmowała uzyskiwaniem takiego certyfikatu jeśli np produkowała odzież turystyczną. Jednak składowym elementem powyższej normy były testy polegające na badaniu odporności materiałów z których produkty były wykonane na przetarcie. Odporność była podawaną jako czas potrzebny do przetarcia tkaniny i podawany w sekundach lub ich częściach o czym poniżej. Rozwiązanie było bardzo wygodne ponieważ pozwalało zdecydować o wyborze tkaniny do produkcji na podstawie prostego badania ścieralności.
Ciekawostka zwykły występujący w tej chwili w większości spodni jeans o gramaturze ok 8 oz wytrzymywał na takich testach ok 0,2 sec co odpowiadało przejechaniu po asfalcie ok 2 metrów. Dobrej jakości jeans o gramaturze ok 12 OZ pozwalał uzyskać czas ok 0,5 sekundy co odpowiadało odległości ok 4 metrów szlifowania.
Pojawia się Kevlar tkanina która jest cienka, wygodna może być tkana w różnych postaciach zarówno elastycznej jak i nie. Idealnie wpasowuje się w koncepcje spodni motocyklowych które będą wyglądać jak zwykle cywilne spodnie ale warstwa Kevlaru w środku pozwoli uzyskać kilkakrotnie wyższą odporność na przetarcie.
Jakie są efekty zastosowania kevlaru? Odporność spodni jeansowych podszytych kevlarem na przetarcia rośnie do okolic 2,5 sekund czyli 10 razy więcej niż samego jeansu przy zachowaniu podobnego komfortu użytkowania. Czas 2,5 sekundy odpowiada przejechaniu na tyłku po asfalcie ok 20 metrów.
Pojawia się sporo nowych tkanin które można porównywać za pomocą parametru odporności na przetarcia do Kevlaru. Generalnie w firmie Motto szukając nowych tkanin skupialiśmy się tylko na takich które w testach ścieralności uzyskiwały wyniki lepsze niż 2,5 sekundy.
Przychodzi rok 2020 i wprowadzono nową normę EN 17092. Cel jaki przyświecał UE zapewnienie większego bezpieczeństwa dla użytkownika oraz ochrona rynku przez produktami słabej jakości głownie z poza EU. Efekt wiele firm z poza Europy ale głównie USA, Australia , Japonia przestaje interesować się tym rynkiem ponieważ proces certyfikacji jest bardzo drogi a przy szerokiej gamie produktowej koszty przewyższają potencjalne profity.
EN 17092 to norma która jest bardzo szeroka jeśli chodzi o zakres badanych właściwości produktu co z założenia jest dobre ale wydaje się że norma ta została nieco źle zinterpretowana i firmy poszły chyba nie do końca w dobrym kierunku a rozpoczęty wyścig na „A” zakończył się dla klienta tym że pojawiło się sporo produktów oferujących wyroby z oznaczeniem AA lub AAA które pomimo swoich właściwości nie do końca potrzebnych klientowi wymagają od niego płacenia dużo wyższej ceny za coś czego nie potrzebuje.
W firmie Motto Wear ucieszyliśmy się z tej regulacji ponieważ liczyliśmy się z faktem że w końcu przestaniemy walczyć cenowo z produktami z Chin czy Pakistanu. Jako jedna z pierwszych firm a bankowo jako pierwsza w Polsce zgłosiliśmy nasze produkty do certyfikacji. Czytając wytyczne do poszczególnych klas zdecydowaliśmy w pełni świadomie na uzyskanie certyfikatu dla odzieży miejskiej czyli pojedyńcze „A”.
Motto posiada ponad 20 letnie doświadczenie w produkcji spodni motocyklowych, podczas tego okresu zbieraliśmy dane dotyczące różnego rodzaju wypadków oraz zużycia spodni podczas ekstremalnego ich wykorzystania np po przez stunterów. Według naszych danych strefy najbardziej narażone na uszkodzenia to tyłek, kolana oraz biodra a także zewnętrzna strona ud. W miarę rozwijania kolejnych modeli wprowadzaliśmy szereg usprawnień aby nasze spodnie były jak najbardziej bezpieczne ale również aby cały czas spełniały funkcje wygodnych spodni do noszenia po zejściu z motocykla lub skutera. W przypadku spodni Motto Wear strefa 1 jest dużo większa niż wymagana przez normę EN 17092 – podyktowane jest to w głównej mierze zebranymi przez lata doświadczeniami naszych klientów.
Empirycznie zobaczyliśmy że sam obszar kolana oraz biodra to zdecydowanie za mało dlatego strefa chroniona jest znacznie większy. Stefa 2 i 3 stanowią w naszych produktach właściwie jedną całość ponieważ uznaliśmy że dodawanie kolejnych szwów i łączenia materiałów aby dopasować się do schematu wpłynie w dużym stopniu na komfort użytkowania.
Jak przebiegają testy na konkretną normę.
Głównymi metodami testowymi w normie EN 17092 są: 1) odporności na ścieranie uderzeniowe (metoda Darmstadt), jedną z największych różnic między standardem profesjonalnym AAA a rekreacyjnym AA i A – choć oba są wymaganiami – jest sposób, w jaki testuje się określanie odporności na ścieranie uderzeniowe. Określa, czy tkanina może wytrzymać/oprzeć się ślizganiu ściernemu uderzeniowemu. Otwór większy niż 5 mm podczas badania za pomocą maszyny Darmstadt oznacza niepowodzenie. Ten test jest przeprowadzany, aby zewnętrzna powłoka tkaniny mogła wytrzymać uderzenie. Nie jest to również test ochraniaczy. Najniższy wynik materiału to sposób, w jaki zostanie on oceniony.
2)wytrzymałość szwu (wytrzymałość szwów jest testowana na kluczowych szwach. W przypadku spodni są testowane wszystkie szwy zarówno zewnętrze jak i wewnętrzne celem jest sprawdzenie siły potrzebnej do rozerwania takich szwów.
3)Wytrzymałość na rozdarcie – Tutaj wstępnie nacięta próbka tkaniny jest nacinana, a urządzenie mierzymy siłę potrzebną do dalszego rozdarcia. Jeśli rozerwiesz ubranie ostrym przedmiotem, chcemy się upewnić, że dalsze rozdarcie tkaniny będzie bardzo trudne.
4) Stabilność wymiarowa, dopasowanie i ergonomia
Ten test wymaga, aby ubranie zostało wyprane pięć razy w pralce przeznaczonej specjalnie do testowania tkanin, z regulowaną prędkością wirowania, temperaturą itp. Celem jest upewnienie się, że ubranie nie skurczy się po praniu, a co ważniejsze upewnić się, że ochraniacze w ubraniu pozostają we właściwym miejscu. Nie może być więcej niż pięć procent wykurczu, w przeciwnym razie test nie jest zaliczony oraz zapięcie odzieży. Na przykład ochraniacze na kolana i biodra są obowiązkowym wymogiem w odzieży klasy AAA i AA. Ochraniacze bioder są opcjonalne dla ubrań klasy A.
Jak wygląda aplikacja
Wypełniając wniosek o uzyskanie certyfikatu na wstępnie zaznaczmy w jakiej klasyfikacji chcemy uzyskać certyfikat. Teraz będzie chwila prywaty i opisanie naszego toku myślenia w tej kwestii.
Wizja
W przypadku Motto od samego początku naszym pomysłem na produkty było stworzenie spodni które bedą wyglądały jak cywilne jeansy ale w środku bedą miały rozwiązania techniczne które zapewnią maksymalne bezpieczeństwo. Generalnie naszym celem zawsze było dostarczenie takich spodni w których bez żadnego uszczerbku dla komfortu i bezpieczeństwa będziemy w stanie pojechać do pracy lub na spotkanie a po zejściu z motocykla będziemy mogli funkcjonować cały dzień dokładnie tak jak w każdych innych „normalnych” spodniach.
Po przeanalizowaniu nawyków zakupowych naszych klientów zdecydowaliśmy że skupiamy się na odzieży miejskiej ponieważ nigdy nie aspirowaliśmy do bycia firmą produkującą odzież turystyczną. Są znakomite firmy które w tej kwestii maja super produkty i nie widzieliśmy miejsca dla siebie w tym segmencie. Po analizie nawyków zakupowych naszych klientów oraz rozmowach z dystrybutorami i sklepami zauważyliśmy że 94% klientów Motto nie korzysta z ochraniaczy biodrowych. (Z przeprowadzonej analizy wynikła również że część klientów nie stosuje również ochraniaczy kolanowych ale to juz inna historia)
Wybór w jakiej klasie chcemy uzyskać certyfikat wydawał się prosty skoro w przypadku AA obligatoryjnie trzeba oferować klientowi spodnie z ochraniaczami kolanowymi oraz biodrowymi oraz norma ta jest dedykowana do odzieży turystycznej to z pełną świadomością wybraliśmy klasyfikacje A dla naszych wyrobów która jest dedykowana do odzieży miejskiej. Po przejściu procesu certyfikacyjnego nie mamy wątpliwości że nasze produkty bez problemu uzyskają normę AA jeśli były by oferowane wraz z ochraniaczami biodrowymi w standardzie.
Można zadać pytanie dlaczego nie nie wybraliśmy kategorii B- główny powód był taki że w przypadku odzieży z tej klasyfikacji nie jest wymagane posiadanie ochraniaczy a nasze spodnie zawsze od samego początku miały mieć ochraniacze kolanowe w standardzie.
Jeśli poruszyłem wątek ochraniaczy to również chciał bym opisać co przyświecało firmie Motto w kwestii wyboru ochraniaczy. Podobnie jak w kwestii materiałów tak samo rynek ochraniaczy idzie cały czas do przodu. Przez ostatnie 20 lat „przerobiliśmy” ogromną liczbę ochraniaczy które poza certyfikatami bardzo skrupulatnie testowaliśmy na drodze. Ponieważ standard certyfikacyjny w przypadku ochraniaczy jest jasny to nasza praca skupiała się na tym jak wygodne są dane ochraniacze podczas jazdy motocyklem czy skuterem oraz czy przeszkadzają po zejściu z niego. Aktualnie wszystkie nasze spodnie posiadają ochraniacze kolanowe włoskiego producenta Safe Tech. Model który wybraliśmy jest wykonany w technologii EASYFLEX. Główne zalety tej technologii to wyciśnięcie maksymalnego poziomu bezpieczeństwa przy wadze i grubości ochraniacza. Dodatkowo ochraniacz jest całkowicie przewiewny i płaski. Walory przewiewności docenicie zapewne w upalne dni natomiast jego grubość doskonale sprawdza się po zakończeniu jazdy kiedy ochraniacze staja się niewidzialne. CDN…